niedziela, 20 kwietnia 2014

Opole - Groszowice


 Mieszkam w Opolu dlatego chciałabym poprzez kolejne wpisy na blogu przedstawić historię ( gł. archeologiczną ) miasta Opola oraz jego dzielnic. Pierwszą dzielnicą bedą Groszowice... 



            Groszowice są jedną z dzielnic Opola. Położona w południowej części miasta. Nazwa pochodzi od staropolskiego Grosz.

Okolica Groszowic była od najstarszych czasów idealnym miejscem na osadę. Z jednej strony była to okolica położona bezpośrednio przy Odrze, tworząc olbrzymie kolano, z drugiej zaś w obawie o liczne powodzie, zapobiega im nasyp po wschodniej stronie dzielnicy.[1]

Pierwsza wzmianka o Groszowicach pojawia się w roku 1236,

Groszowice k. Opola (Groschowitz)

 "Ja, Zbrosław kasztelan Opola, daję obecnym jak i przyszłym do wiadomości, że mój majątek dziedziczny Steinau (Ścinawa) dla zbawienia mojej duszy i duszy mojej żony oraz moich przodków i potomnych, kościołowi św. Jana (katedra) we Wrocławiu przekazałem, pod warunkiem użytkowania przeze mnie i moją żonę tego spadku jak długo żyjemy albo jedno z nas. Również ma po śmierci ostatniego z nas z dochodów następnego roku odprawiona msza pamiątkowa. Potem ma wspomniany kościół ten wyżej wspomniany, majątek z wszystkimi prawami otrzymać. Dla poświadczenia stałej trwałości tej sprawy sygnowałem tę kartę moją pieczęcią."

 Podpisani są: wystawca, jego żona i dużo szlachty.

 Zostało jeszcze dodane:

 "To się zdarzyło w roku wcielenia pana w 1236 roku w Groszowicach w obecności księcia Henryka starszego (Brodatego?), gdy powrócił z Krakowa i mojej pani Violi, dostojnej księżnej Opola i mojego zarządcy Mesco (Mieszko) i wielebnego ojca Tomasza, biskupa z Wrocławia i kanclerza hrabiego Radzlaus (brata wystawcy) i wielu z rodu szlacheckiego z kraju księcia Henryka oraz z księstwa Opola. Później odnowiłem to przed wyżej wspomnianym księciem Henrykiem i jego baronami oraz moimi krewnymi, którzy potwierdzają i aprobują ten czyn". [2]

            Najwcześniejsze wykopaliska w Groszowicach odbyły się w latach 1843-46 w czasie budowy kolei. Dzięki tym wykopaliskom odkryto duży cmentarz z urnami, pochodzący z epoki brązu. W 1896-97 na tym zniszczonym cmentarzu zostały przeprowadzone prace wykopaliskowe, znaleziono tam bardzo bogate dodatki na przykład: ostre lance, tarcze, szydła, gwoździe, miecze obosieczne, grzebienie rogowe i dużo innych różnorodnych rzeczy. W 1925 roku dokonano historycznego odkrycia z epoki żelaza .

 W dniu 17.11.1934 r. na ul. Podmiejskiej koło Groszowic były prowadzone przez dr. Raschke prace wykopaliskowe, podczas których odkryto całe „pola urnowe” z dobrze zachowanymi naczyniami. Znalezione w wiosce „pola urnowe” również wskazują na groby z tego okresu. Zniszczony niemiecki cmentarz pochodził z 2.-4. stulecia po Chrystusie. W jego obrębie znaleziono przedmioty z okresu kamienia jak np. trzon, grot strzały i prawdopodobnie pochodzą z końca okresu kamiennego, mają więc około 8000 lat.[3]

            W latach 1957 - 1958 odkryto cmentarzysko szkieletowe płaskie z okresu X - XI wieku. Odkryto 39 grobów szkieletowych oraz około 20 zniszczonych przed rozpoczęciem badań wykopaliskowych. Pochówki występowały na głębokości 35-85 cm w jamach grobowych w kształcie prostokąta oraz owalu. Pochowano w nich, spośród rozpoznanych, 9 osobników płci żeńskiej i 13 płci męskiej. Większość szkieletów skierowana była czaszkami na zachód, pozostałe na wschód. Wiek najstarszych spośród pochowanych osobników przekraczał 50 lat. Z wyposażenia znaleziono: kaptorgę z brązu, 3 kabłączki ze srebra i 19 z brązu o średnicy 1,2 cm, paciorek ze srebra, 6 paciorków z bursztynu i glinki, 4 paciorki szklane i 2 kolie złożone łącznie z 32 paciorków ze szkła, bursztynu i glinki, dzwoneczek z brązu, pierścionek z brązu i taśmy metalowej, 3 noże żelazne, 4 krzesiwa i szydło z żelaza, wiadro z drewna, 3 bliżej nieokreślone przedmioty z żelaza, a poza grobami naczynie gliniane.[4]

            W roku 1964 na polu Anny Kotuli naprzeciw śluzy na Odrze D. Woźniak prowadził prace wykopaliskowe, w wyniku których ustalono iż była to osada z okresu wczesnośredniowiecznego. Jako inwentarz odnotowano cztery paleniska oraz ułamki naczyń glinianych.

            W roku 1972 na prawobrzeznej terasie Odry, przy drodze do Groszowic w kierunku Odry oraz około 1,5 km na północny zachód od kościoła, kilkadziesiąt metrów od koryta Odry prowadzono badania powierzchniowe na terenie dawnych osad, których chronologia sięga V-X, X-XII wieku. Znaleziono wówczas kilka ułamków naczyń ręcznie lepionych oraz obtaczanych.[5]

            W latach 1986/1987 zlecono kolejne wykopaliska dzięki którym odkryło cmentarz wandalskich grobów z cennymi datkami. Odkryto m.in.: włócznie, szydła, szpilki, broszki, łańcuchy, tarcze, miecze obosieczne, ostrogę, grzebienie i wiele innych.[6]









[1] http://gambiec.wordpress.com/historia-groszowic/


[2] http://www.dokumentyslaska.pl/groszowice_lata/


[3] http://www.dokumentyslaska.pl/groszowice_lata/indeks%20wykopaliska.html


[4] http://www.dokumentyslaska.pl/groszowice_lata/indeks%20wykopaliska.html


[5] http://www.dokumentyslaska.pl/groszowice_lata/indeks%20wykopaliska.html


[6] http://gambiec.wordpress.com/historia-groszowic/

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz